Báo “Độc lập" của Nga vừa đăng bài bình luận với tiêu đề “Liệu Tân Cương có trở thành Tresnia của Trung Quốc,” trong đó nhận định rằng tiếp sau Nga, Trung Quốc đang trở thành mục tiêu của các nhóm Hồi giáo chính trị có thế lực thuộc dòng Sunni và các đồng minh phương Tây của các nhóm này.
Tình hình khu vực Tân Cương của Trung Quốc hiện nay khiến người ta nhớ đến bối cảnh nước Nga những năm 90 của thế kỷ trước với nước Cộng hòa tự trị Tresnia luôn muốn tách ra độc lập. Cũng vẫn những bài giảng xúi giục đòi độc lập tại các thánh đường Hồi giáo, cũng vẫn là những cuộc tấn công nhằm vào các đồn cảnh sát gây nhiều tang tóc, vẫn là việc khéo léo thổi phồng những sai sót của chính quyền địa phương thành những "câu chuyện hoang đường" mang tính khiêu khích, kích động, rồi thành lập các văn phòng ở nước ngoài để tiến hành chiến tranh thông tin... Bề nổi tại khu tự trị Tân Cương hoàn toàn giống với bối cảnh nước Cộng hòa Tresnia trong thành phần Liên bang Nga trước kia và nguyên nhân sâu xa của những bất ổn ở hai vùng đất này cũng tương tự nhau.
Khu tự trị Tân Cương nằm ở vùng Tây Bắc Trung Quốc, với khoảng 10 triệu người sinh sống tại đây, trong đó phần lớn là người Duy Ngô Nhĩ.
Dù đông hơn người Hán nhưng người Duy Ngô Nhĩ thường cảm thấy không được đối xử đúng mực và những mâu thuẫn nảy sinh từ đây, dẫn đến những vụ đụng độ thường xuyên xảy ra. Việc Trung Quốc tăng tốc phát triển trước hết đối với các khu vực lạc hậu, trong đó có Tân Cương, đã tạo ra một tầng lớp trung lưu có học tại những vùng đất đó và "giới tinh hoa" này đòi hỏi được "trọng dụng", nếu không muốn nói là được "lãnh đạo".
Lực lượng an ninh Trung Quốc tràn ngập đường phố Tân Cương sau các vụ bạo loạn mới đây.
Tân Cương là đơn vị hành chính cấp tỉnh lớn nhất của Trung Quốc với diện tích lên tới 1,6 triệu km2. Tân Cương có biên giới với Nga, Mông Cổ, Kazhacstan, Kyrgyzstan, Tatjikistan, Afghanistan, Pakistan và Ấn Độ. Tân Cương có trữ lượng dầu mỏ và là khu vực sản xuất khí đốt lớn nhất Trung Quốc. Tân Cương là nơi cư trú của nhiều nhóm dân tộc và tôn giáo khác nhau, tuy nhiên phần lớn cư dân tại đây theo đạo Hồi.
Báo “Độc lập” nhận định, nếu không có nguồn tài trợ bên ngoài, không có những thế lực cố tình xúc xiểm gây hiềm khích nội bộ, không có lính đánh thuê hay các nhà truyền giáo, và nếu không có thông tin về các cuộc xung đột ở Tresnia, hẳn sẽ không có những cuộc xung đột lớn và đẫm máu tại Tân Cương như hồi tháng 7-2009 và kéo dài tới hiện nay.
Nếu không có sự tham gia của các trung tâm nước ngoài nhằm thổi bùng ngọn lửa đang cháy âm ỉ qua nhiều thế kỷ bất mãn của người Duy Ngô Nhĩ thì hẳn tình hình Tân Cương chắc không đến mức căng thẳng như thời gian qua.
Bài báo kết luận Tresnia và Tân Cương được coi là khu vực chiến lược để tạo ra một "Vương quốc Hồi giáo" đầy hứa hẹn. Sau khi bình định Tresnia, các thế lực này đã chuyển sự chú ý đến Tân Cương, khu vực tiếp giáp với tiền đồn quan trọng nhất của họ tại Afghanistan, Tatjikistan, Kyrgyzstan, Uzbekistan và Kazhacstan. "Quan tâm" hơn đến Tân Cương cũng còn bởi các thể lực này đang tập trung chuẩn bị kỹ càng hơn cho giai đoạn tiếp sau năm 2014, khi Các lực lượng hỗ trợ An ninh quốc tế (ISAF) của NATO, mà nòng cốt là Mỹ rút khỏi Afghanistan và "vùng đệm" này được lấp đầy bằng những người Hồi giáo có vũ trang chính là mục tiêu của phương Tây.
Về bản chất, những người ủng hộ thành lập một Vương quốc Hồi giáo đã thực hiện các đơn đặt hàng lớn của phương Tây là gây bất ổn cho toàn bộ các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Điều này đặc biệt thấy rõ trong cuộc nội chiến ở Syria. Còn tại Tân Cương, người ta cũng có thể dễ dàng nhận thấy sự tương tác giữa Hồi giáo và phương Tây, thông qua việc thành lập tại Mỹ một Liên đoàn thế giới những người Duy Ngô Nhĩ.
Chính quyền Trung Quốc cần phải chú ý tới bài học từ Tresnia, được đúc rút chính từ kinh nghiệm buồn của nước Nga.
Minh Tâm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét